روغن موتور: روانكاري به عنوان علم تسهيل حركت نسبي سطوح در تماس با يكديگر تعريف شده است. روانكار ماده اي جامد، نيمه جامد، مايع و يا گاز است كه براي كاهش اصطكاک بين دو سطح در بين آن ها قرار مي گيرد. روانكارها را در يک نگاه كلي مي توان به دو دسته روانكارهاي خودرو و روانكارهاي صنعتي تقسيم كرد:

روانكارهاي صنعتي به سه دسته عمده روغن هاي صنعتي، گريس ها و روانكارهاي ويژه تقسيم مي شوند.

انتخاب روغن موتور مناسب

روغن موتور

روغن موتور از دو جزء تشكيل شده است:  

1- روغن پايه 

 2– ادتيو یا افزودنی

روغن پايه موجب مي شود كه روغن موتور، روانكاري قسمت هاي متحرک را انجام دهد تا اصطكاک كاهش يابد. ولي از آنجاييكه روغن به تنهايي براي حفاظت موتور كافي نمي باشد. بنابراين از مواد ديگري به منظور جلوگيري از خراب شدن روغن پايه تحت شرايط دمايي موتور و هم چنين حفاظت بيشتر موتور استفاده مي نمايند.

مواد افزودني روغن موتور

1. ادتيوهاي پاک كننده: براي پاكيزه نگهداشتن موتور استفاده مي شود. چون آلودگي هاي مختلف را در حالت معلق نگه مي دارد و مانع از نشستن آن ها بر روي قطعات موتور مي شود.
2. بازدارنده هاي خوردگي و زنگزدگي: موتور را از آب و اسيدهاي تشكيل شده محافظت مي نمايد.
3. آنتي اكسيدان ها: از اكسيداسيون روغن و درنهايت تشكيل لجن جلوگيري مي نمايد.
4. مواد ضد سايش: يک فيلم روي سطح فلز تشكيل مي دهند تا از برخورد فلز – فلز جلوگيري نمايند.
5.  اصلاح كننده هاي ويسكوزيته و كاهشدهنده انتظار ريزش: به جريان روغن موتور كمک مي كند.

روغن هاي موتوري از لحاظ گرانروي به دو گروه دسته بندی مي شوند:

مقاومتي كه يك روغن نسبت به جاري شدن به علت اصطكاك داخلي مولكول هاي آن از خود نشان مي دهد، گرانروي (ويسكوزيته) ناميده مي شود.

1. روغن مونو گريد: روغني است كه توانايي كار كردن در دماي بالا يا پايين را دارد.
2. روغن مالتي گريد: اين روغن ها كه به چهار فصل معروف مي باشند. توانايي كاركرد در دماي بالا و پايين را توامان دارا هستند.

روغن هاي تک درجه اي مانند 20 ، 30 ، 40 ،در موتورهاي جديد منسوخ شده است. و روغن هاي مالتي گريد، امروزه كاربردي غالب دارند. روغن هاي چند درجه اي كه با حرفW )نشانه زمستان(و دو عدد واقع در چپ و راست مشخص مي شوند، مانند 42 W 52 ، 15 W 22 از لحاظ كاري مناسب تمام فصول هستند. عدد سمت چپ W ، معياري از گرانروي روغن در دماي پايين و عدد سمت راست، گرانروي در درجه حرارت بالا را نشان مي دهند. 

گرانروي روغن معمولاً در دماي40 و 100 درجه سانتي گراد اندازه گيري مي شود. در طبقه بندي انجمن نفت آمريكاAPI براي نشان دادن سطح كيفيت روغن موتور از يک نشان دو حرفي استفاده مي شود. حرف اول نشاندهنده نوع موتور است، يعني خودروهاي بنزيني در گروه S و خودروهاي ديزلي در گروه C ) خودرو هاي تجاري(طبقه بندي مي شوند.حرف دوم در هر دسته ارائه دهنده كارايي آن طبقه است، به عبارت ديگر سطح كيفيت روغن با بالا رفتن حروف الفبا افزايش مي يابد. به اين مفهوم كه حرف A پايين ترين سطح كارآيي را نشان مي دهد و با بالا رفتن حروف، سطح كارآيي نيز افزايش خواهد يافت.

دو عامل مهم براي شناسائي و انتخاب روغن موتور وجود دارد: